Σε αντίθεση με τη Δύση, ένα γιαπωνεζάκι, τουλάχιστον ώς τον 18ο αιώνα, οπότε άρχισε η καλλιέργεια ζαχαροκάλαμου στη χώρα, δύσκολα θα ερχόταν σε επαφή με ζάχαρη. Ακόμη και σήμερα, η μέση κατά κεφαλήν κατανάλωση ζάχαρης στην Ιαπωνία την τοποθετεί κοντά στην 100ή θέση διεθνώς, ιδιαίτερα χαμηλά δηλαδή για μία από τις πλουσιότερες χώρες του πλανήτη. Ετσι, εάν ταξιδέψετε ποτέ στην Ιαπωνία, μην έχετε μαζί σας ως πεσκέσι γλυκά όπως κουραμπιέδες, χαλβά Φαρσάλων ή πνιγμένο στο σιρόπι μπακλαβά, γιατί το πιθανότερο είναι να προκαλέσουν αηδία στον παραλήπτη τους (πράγμα το οποίο βεβαίως δεν θα σας πει ποτέ).

Παρά τη μεγάλη παράδοση των wagashi, ήτοι των αριστουργηματικής τέχνης γλυκών που συνοδεύουν το παραδοσιακό τσάι, οι Ιάπωνες ιστορικά χρησιμοποιούσαν άλλες πηγές γλυκύτητας από τη δυσεύρετη τότε και ακριβή ζάχαρη, όπως κάνουμε όλο και περισσότερο στον δυτικό κόσμο, για άλλους βέβαια λόγους. Κυριότερη εξ αυτών η πάστα από τα κόκκινα φασόλια αζούκι, η οποία χρησιμοποιείται τόσο σε γλυκά όσο και σε παγωτά. Ενα από τα πολύ αγαπημένα μου παρασκευάσματα του είδους είναι το Ōban-yaki, γνωστό και ως imagawayaki. Το στρογγυλό αυτό γλυκό περιέχει γέμιση από φασόλια αζούκι σε περίβλημα βάφλας και ψήνεται, όπως και η βάφλα, σε ειδικό μαντεμένιο σκεύος που του δίνει το σχήμα του. Θα το βρει κανείς σε υπαίθριoυς πάγκους κατά τη διάρκεια, ας πούμε, πανηγυριών, αλλά και σε φούρνους ή εξειδικευμένα καταστήματα. Όταν ζούσα στην Ιαπωνία σταματούσα τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα στον αχανή σταθμό της Shibuya για να πάρω imagawayaki από τον αγαπημένο μου φούρνο.

Σημαντικές ομοιότητες με το Ōban-yaki έχει και το anpan, μόνο που αντί για βάφλα, η γλυκιά φασολόπαστα φυλακίζεται σε ένα μπριός. Πρόκειται για εφεύρεση του σαμουράι Yasubei Kimura, ο οποίος ίδρυσε το φούρνο Kimuraya,που υπάρχει ακόμη στην κοσμοπολίτικη Ginza (4-5-7 Ginza, Chuuou-ku, Tokyo, Japan 104-0061, τηλ +81 3-3561-0091). Όλος ο έβδομος όροφος του κτιρίου καταλαμβάνεται από το «εργοστάσιο μπριός με γέμιση γλυκιά πάστα φασολιού Sakadane» και είναι μια απαραίτητη στάση για οποιονδήποτε gaijin (ξένο) θέλει να δοκιμάσει ένα από τα κορυφαία δείγματα ιαπωνικής ζαχαροπλαστικής (ή θα λέγαμε καλύτερα φασολοπλαστικής). 

Μια άλλη παραλλαγή, εξίσου νόστιμη, είναι το dorayaki, όπου η γνωστή πλέον πάστα από φασόλια αζούκι εγκλωβίζεται μεταξύ δύο δίσκων από μείγμα κέικ «καστέλα» (μαζί με την τεμπούρα το συγκεκριμένο κέικ αποτελεί μία από τις σημαντικότερες συνεισφορές των Πορτογάλων στην ιαπωνική κουζίνα) και ψήνεται πάνω σε καυτή πλάκα. Επειδή η Ιαπωνία είναι μακριά, εάν βρεθείτε στο Παρίσι κάντε μια στάση στο Walaku (33, rue Rousselet, Paris 7e, +33 1 5624 1102), που προσφέρει εξαιρετικά dorayaki ως συνοδευτικά τσαγιού.

Η ιαπωνική ζαχαροπλαστική είναι, γενικότερα, μάλλον ξένη προς τον ουρανίσκο του μέσου Ευρωπαίου, ο οποίος θα βρει τα περισσότερα προϊόντα της μάλλον άγλυκα. Όπως όμως ο μέσος συμπατριώτης μας συνήθισε το σούσι, έτσι αξίζει να ανακαλύψει και τα γλυκά της Ιαπωνίας. Η μοναδική τους φινέτσα, η προσοχή στη λεπτομέρεια και η μεγάλη φροντίδα στην εικόνα και αισθητική τους τα καθιστούν απαραίτητη εμπειρία για κάθε λάτρη της ζαχαροπλαστικής, έστω και εάν έχουν ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη.